Posted by આજે બજારમાં આઈસ્ક્રીમની જાતો જેટલી આઈસ્ક્રીમ બ્રાન્ડ્સ છે. પરંતુ વર્ષો પહેલા, જ્યારે દેશ આઝાદ થયો, ત્યારે ત્યાં માત્ર કેટલીક બ્રાન્ડ હતી જે લોકો માટે આઈસ્ક્રીમનો સ્વાદ લાવતી હતી. આવી જ એક આઈસ્ક્રીમ બ્રાન્ડ ગુજરાતની વાડીલાલ બ્રાન્ડ છે. ચાર પેઢીઓથી વધુ મુસાફરી કરી ચૂકેલી આ બ્રાન્ડ આજે દેશની જાણીતી આઈસ્ક્રીમ બ્રાન્ડ છે.
જ્યારે બ્રાન્ડે પરંપરાગત કોઠી (હાથથી સંચાલિત સ્વદેશી આઈસ્ક્રીમ મશીન) ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને આઈસ્ક્રીમ વેચવાનું શરૂ કર્યું હતું, આજે તેમની પાસે તેમના ગ્રાહકો માટે 200 થી વધુ આઈસ્ક્રીમના સ્વાદ છે.
વાડીલાલ ગાંધીની યાત્રા મહેનતથી શરૂ થઈ
વાડીલાલની શરૂઆત 1907 માં અમદાવાદના વાડીલાલ ગાંધીએ કરી હતી. તે દિવસોમાં તે પરંપરાગત ‘કોઠી ટેકનિક’ નો ઉપયોગ કરીને સોડા વેચતો તેમજ આઈસ્ક્રીમ બનાવતો હતો. નોંધપાત્ર વાત એ છે કે, શરૂઆતમાં આઈસ્ક્રીમ બરફ, મીઠું અને દૂધનું મિ-શ્ર-ણ કરીને હાથથી ચાલતા મશીનનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવતું હતું. તે દિવસોમાં વાડીલાલ ગાંધી થર્મોકોલ બોક્સમાં આઈસ્ક્રીમ પેક કરતા અને હોમ ડિલિવરી કરતા.
ધીરે ધીરે તેમનો વ્યાપ વિસ્તર્યો અને બાદમાં વાડીલાલ ગાંધીએ તેમનો વ્યવસાય તેમના પુત્ર રણછોડ લાલ ગાંધીને સોંપ્યો. રણછોડ લાલ ગાંધીએ 1926 માં આઈસ્ક્રીમ બનાવવાના મશીનો સાથે વાડીલાલનું પ્રથમ આઈસ્ક્રીમ આઉટલેટ શરૂ કર્યું. થોડા દિવસોમાં અમદાવાદમાં આ કંપનીના વધુ ચાર આઉટલેટ શરૂ થયા.
1950 માં, વાડીલાલે આઇકોનિક આંતરરાષ્ટ્રીય સ્વાદવાળી કાસાટા આઈસ્ક્રીમ રજૂ કરી, જે ટૂંક સમયમાં અત્યંત લોકપ્રિય બની. 1970 ની આસપાસ, રણછોડલાલના બે પુત્રો, રામચંદ્ર અને લક્ષ્મણ ગાંધી પણ આ વ્યવસાયમાં જોડાયા. ત્યાં સુધીમાં વાડીલાલ અમદાવાદમાં 8 થી 10 આઉટલેટ સાથે દેશની આધુનિક કોર્પોરેટ કંપની બની ગઈ હતી. હવે કંપનીનું આગળનું પગલું તેની આઈસ્ક્રીમ ગુજરાતની બહાર લઈ જવાનું હતું. આઈસ્ક્રીમની લોકપ્રિયતાનો અંદાજ એ હકીકત પરથી લગાવી શકાય છે કે 1985 માં દેશભરમાં ઘણી જગ્યાએ વાડીલાલ આઉટલેટ્સ ખોલવાનું શરૂ થયું.
1990 સુધીમાં, ગાંધી પરિવારની ચોથી પેઢી પણ આ વ્યવસાયમાં જોડાઈ ગઈ હતી, જેમાં રામચંદ્ર ગાંધીના ત્રણ પુત્રો, વીરેન્દ્ર, રાજેશ અને શૈલેષ ગાંધી અને લક્ષ્મણ ગાંધીના પુત્ર દેવાંશુ ગાંધીનો સમાવેશ થાય છે.
સ્વદેશી વાડીલાલ આંતરરાષ્ટ્રીય બ્રાન્ડ બન્યા
1991 માં, કંપની આઈસ્ક્રીમથી આગળ વધીને પ્રોસેસ્ડ ફૂડ સ્પે-સમાં ગઈ અને વાડીલાલ ક્વિક ટ્રી-ટ શરૂ કરી. વાડીલાલ ક્વિક ટ્રી-ટમાં આઈસ્ક્રીમ, ફ્રોઝન સ્પ્રાઉટ્સ, શાકભાજી, ફળો, ફળોનો પલ્પ અને મીઠાઈઓ સહિત વિવિધ પ્રકારની રેડી ટુ કૂક ભારતીય વાનગીઓનો સમાવેશ થાય છે. 1995 માં, વાડીલાલ અમેરિકાની બજારમાં સ્થિર શાકભાજી લાવનાર પ્રથમ ભારતીય બ્રાન્ડ બન્યા.
કંપનીના ચીફ ફાઇનાન્શિયલ ઓફિસર (CFO) કલ્પિત ગાંધી કહે છે, “વાડીલાલની ફ્રોઝન પ્રોડક્ટ્સને વિદેશમાં સારો પ્રતિસાદ મળે છે,જ્યારે વાડીલાલ અમેરિકામાં સૌથી વધુ વેચાયેલી ભારતીય આઈસ્ક્રીમ બ્રાન્ડ છે. આજે અમારી બ્રાન્ડ વિશ્વના 45 દેશોમાં પહોંચી ગઈ છે.
વર્ષ 2000 માં, જ્યારે આખો આઈસ્ક્રીમ ઉદ્યોગ ક-ઠો-ર સ્થિ-તિ-માંથી પસાર થઈ રહ્યો હતો, ત્યારે વાડીલાલે પાર્ટી પે-ક્સ અને એક કે સાથ એક આઈસ્ક્રીમ ફ્રી જેવી શ્રેષ્ઠ યોજનાઓ શરૂ કરી, જે આજ સુધી ગ્રાહકોમાં લોકપ્રિય છે. વર્ષ 2011 માં, કંપનીએ બડાબાઇટ, ફ્લિન્ગો અને ગોર્મેટ જેવી પ્રીમિયમ આઇસક્રીમ લોન્ચ કરી. જે પછી કંપનીએ ભારતીય આઈસ્ક્રીમ માર્કેટમાં પોતાના માટે એક વિશિષ્ટ સ્થાન બનાવ્યું.
નવા યુગ સાથે વાડીલાલ બદલાયા
વાડીલાલ બ્રાન્ડ તેના ગ્રાહકોને ધ્યાનમાં રાખીને સમયાંતરે ઘણા ફેરફારો અને નવીનતાઓ સાથે બહાર આવી છે. નવા સ્વાદની શોધ કરવી, નવી ટેકનોલોજીનો પ્રયોગ કરવો, અથવા તમારા આઈસ્ક્રીમના પેકેજિંગ પર કામ કરવું, વાડીલાલ હંમેશા તેના ગ્રાહકોને કંઈક નવું આપે છે.
દેશમાં પ્રથમ કાસાટા આઈસ્ક્રીમ, દેશની પ્રથમ ઓટોમેટિક કેન્ડી લાઈન અને સૌથી ઝડપી આઈસ્ક્રીમ કોન બનાવતી કંપની શરૂ કરવાથી લઈને કંપનીને તેના શ્રેયનો શ્રેય પણ છે. હાલમાં, બરેલી (ઉત્તર પ્રદેશ) અને પુંધરા (ગુજરાત) માં વાડીલાલની ફેક્ટરીઓ આઈસ્ક્રીમ બનાવે છે અને વાડીલાલ ક્વિક ટ્રીટનો સ્થિર ખોરાક ગુજરાતના ધરમપુર સ્થિત ફેક્ટરીમાં બનાવવામાં આવે છે.
વાડીલાલે ઘણી વિદેશી અને દેશી આઈસ્ક્રીમ કંપનીઓના પ-ડ-કા-રોને પહોંચી વળવા માટે એક વિશિષ્ટ સ્થાન બનાવ્યું છે, જે તેના 100% શાકાહારી હોવાના મુખ્ય કારણોમાંનું એક છે.
દેશની મનપસંદ સ્વદેશી બ્રાન્ડ
1970 ના દા-ય-કામાં બ-હુ-રા-ષ્ટ્રી-ય આઈસ્ક્રીમ કંપનીઓ ભારતમાં આવવા લાગી ત્યાં સુધીમાં વાડીલાલે સ્થાનિક બજારમાં પહેલેથી જ પ્ર-ભુ-ત્વ જમાવી દીધું હતું. શાકાહારી દા-વા-ને કારણે કંપનીનો પોતાનો ગ્રાહક સ-મુ-દા-ય હતો. કદાચ આ જ કારણ હતું કે વાડીલાલ બ્રાન્ડની પ્રથમ જાહેરાતમાં પંચ લાઇન હતી – ‘ઉપવાસ કરનારા લોકો માટે આઈસ્ક્રીમ’.
કંપની તેના બ્રાન્ડિંગ અને જાહેરાત પર પણ ઘણું કામ કરે છે, તાજેતરમાં કંપનીએ તેનું નવું અ-ભિ-યા-ન ‘હર દિલ બોલે વાહ, વાડીલાલ!’ પણ શરૂ કર્યું છે. એટલે કે, એમ કહેવું ખો-ટું નહીં હોય કે વાડીલાલ, તેમની સતત મ-હે-ન-ત અને વ્યવસાયમાં અપનાવાયેલી નવી ટેકનોલોજીના કારણે આજે દેશની પ્રિ-ય બ્રાન્ડ બની ગયા છે.