Posted by મિત્રો, જ્યારે પણ આપણી સામે મિત્રતાની વાત આવે છે, ત્યારે આપણે હંમેશા પૌરાણિક સમયના શ્રી કૃષ્ણ અને સુદામાને યાદ કરીએ છીએ. લોકોને આશ્ચર્ય થાય છે કે ગરીબ સુદામાને મળવા મહેલની બહાર ઉઘાડા પગે ચાલતા કૃષ્ણ કેવી રીતે દયાળુ અને સમાનતાના આસ્તિક હતા.
આ પછી તેણે સુદામાની ગરીબી કેવી રીતે દૂર કરી. તમે અને હું આ વાર્તાથી સારી રીતે પરિચિત છીએ. પણ આપણે શ્રીદામાની વાત કરી રહ્યા છીએ, સુદામાની નહીં.
પરંતુ શું તમે જાણો છો કે કેવી રીતે ભગવાન શિવને પોતાના પાપોને કારણે શ્રીદામાનો વધ કરવો પડ્યો? તો મિત્રો, આજની બ્લોગ પોસ્ટમાં અમે તમને જણાવીશું કે કયા કારણો હતા જેના પરિણામે ભગવાન શિવને શ્રીદામાનો વધ કરવો પડ્યો હતો. તમને જણાવી દઈએ કે સુદામા અને શ્રીદામા બંને અલગ-અલગ લોકો છે.
મિત્રો, સ્કંદ પુરાણ મુજબ ગોલોકમાં શ્રીદામા અને વિરજા નામની એક કન્યા રહેતી હતી. વિરજા શ્રી કૃષ્ણના પ્રેમમાં હતી. બીજી તરફ ગૌલોકમાં રહેતા શ્રીદામા પણ વિરજાના પ્રેમમાં પડ્યા. એકવાર ભગવાન કૃષ્ણથી મોહિત થયેલા વિરજા તેમની પાસે ગયા.
તે જ સમયે રાધાજી પણ ત્યાં આવી અને વિરાજાને ત્યાં જોઈને રાધાજી ગુસ્સે થઈ ગયા. અને ક્રોધમાં તેણે વિરાજાને શ્રાપ આપ્યો કે તું પૃથ્વી પર પહોંચશે. અહીં જ્યારે શ્રીદામાને આ વાતની જાણ થઈ તો તેમણે રાધાજીને શ્રાપ આપ્યો.
આ પછી રાધાજીએ પણ શ્રીદામાજીને શ્રાપ આપ્યો કે તમારો જન્મ રાક્ષસ યોનિમાં થશે. જે બાદ તમામ પોતપોતાના ઘરે પરત ફર્યા હતા.
થોડા સમય પછી, જ્યારે શ્રાપ ફળ આપવાનો સમય આવ્યો, ત્યારે રાક્ષસ રાજા દંભના ઘરે સુદામાએ પુત્ર તરીકે જન્મ લીધો. તેણીનું નામ શંખચૂર્ણ હતું જ્યારે વિરાજાનો જન્મ ધર્મધ્વજના ઘરે તુલસી તરીકે થયો હતો.
જ્યારે શંખચૂર્ણ વધ્યો, ત્યારે તે ઋષિની આજ્ઞા લઈને પુષ્કર ગયો અને બ્રહ્માને પ્રસન્ન કરવા તપસ્યા કરવા લાગ્યો. પછી કેટલાક વર્ષો પછી બ્રહ્માજી તેમની તપસ્યા જોઈને પ્રસન્ન થયા અને તેમને દર્શન આપ્યા.
ત્યારે બ્રહ્માજીએ શંખચૂર્ણને વરદાન માંગવા કહ્યું. ત્યારે શંખચૂર્ણે બ્રહ્માજીને ખૂબ જ નમ્રતાપૂર્વક નમસ્કાર કર્યા અને કહ્યું કે હે ભગવાન! તમે મને એવું વરદાન આપો કે હું દેવતાઓ માટે અમર બની જાઉં. ત્યારે બ્રહ્માજીએ કહ્યું, મિત્ર! આ થશે.
અને આના પછી પ્રસન્ન થઈને બ્રહ્માજીએ શંખચૂર્ણને દિવ્ય શ્રી કૃષ્ણ કવચ અર્પણ કર્યું, જે સર્વત્ર વિજય આપનારું હતું. આ પછી બ્રહ્માજીએ શંખને આદેશ આપ્યો કે હવે તમે બદ્રીના જંગલમાં જાઓ.
ત્યાં તુલસી સકારાત્મક ભાવના સાથે તપસ્યા કરી રહી છે અને તમે ત્યાં જઈને તેની સાથે લગ્ન કરો. આટલું કહીને બ્રહ્માજી અદૃશ્ય થઈ ગયા. આ પછી શંખચૂર્ણે તે દિવ્ય કવચ પહેર્યું અને તરત જ બદ્રિકાશ્રમ ગયા.
થોડા સમય પછી શંખ એ જ જગ્યાએ પહોંચ્યો જ્યાં ધર્મધ્વજની પુત્રી તુલસી ઉગ્ર તપસ્યા કરી રહી હતી. સુંદર તુલસીનું સ્વરૂપ ખૂબ જ મધુર અને સુંદર હતું. એ સતીનું રૂપ જોઈને શંખચૂર્ણ તેની પાસે આવીને અટકી ગયો અને મધુર સ્વરે તેને કહ્યું કે હે સુંદરી તું કોણ છે? તમે કોની દીકરી છો? અને તું અહીં જંગલમાં ચૂપચાપ બેસીને શું કરે છે? કૃપા કરીને મને આ બધું રહસ્ય સમજાવો.
શંખચૂર્ણના આ મધુર શબ્દો સાંભળીને તુલસીએ કહ્યું કે હું ધર્મધ્વજની તપસ્વી પુત્રી છું અને અહીં જંગલમાં ઉગ્ર તપસ્યા કરું છું. તમે કોણ છો? તમારે અહીંથી ખુશીથી ચાલ્યા જવું જોઈએ કારણ કે સ્ત્રી જાતિ પણ બ્રહ્માજીને લલચાવે છે.
આ સાંભળીને શંખચુર્ણ બોલ્યા, હે સૌંદર્ય, તું મને ઓળખતી નથી? શું તમે ક્યારેય મારું નામ સાંભળ્યું નથી? ઓહ, હું શંખચૂર્ણ છું જે દેવતાઓમાં ગભરાટ પેદા કરે છે. અગાઉ હું શ્રી હરિનો પાર્ષદ હતો અને મારું નામ શ્રીદામા હતું.
આ સમયે રાધાજીના શ્રાપને કારણે મારો જન્મ શંખચૂર્ણ રાક્ષસના રૂપમાં થયો છે. આ બધી બાબતો મને ખબર છે કારણ કે શ્રી કૃષ્ણની કૃપાથી હું મારા પૂર્વ જન્મોને યાદ કરી શકું છું. પરમપિતા બ્રહ્માના આદેશના પરિણામે હું તમારી સાથે લગ્ન કરવા અહીં આવ્યો છું.
જ્યારે રાક્ષસ રાજાએ તુલસીને આવા પ્રેમભર્યા શબ્દો કહ્યા ત્યારે તે ખૂબ જ પ્રસન્ન થઈ અને કહ્યું કે હે સજ્જન, આજે તમે તમારા સાત્વિક શબ્દોથી મને હરાવી દીધો છે. પછી તુલસીએ શંખચૂર્ણની સામે પોતાનું જ્ઞાન રજૂ કરવાનું શરૂ કર્યું.
અને પછી બ્રહ્માજી ત્યાં પ્રગટ થયા અને શંખને કહ્યું કે તમે અહીં તુલસી સાથે વ્યર્થ દલીલ કરી રહ્યા છો. તમે ગાંધર્વ વિવાહની વિધિથી તુલસી સાથે લગ્ન કરો અને રત્ન સ્ત્રીને તમારી બનાવી લો. તમે બંને પારંગત છો, તો આવી સ્થિતિમાં પારંગત સાથે પારંગતનો સંગમ પારંગત હશે.
ત્યારે બ્રહ્માજીએ તુલસીજીને કહ્યું કે હે સતી સાધ્વી, તમે આ પરીક્ષા કેમ લો છો? તે દેવતાઓ અને દાનવોના સન્માનને મારી નાખનાર છે. સુંદર તમે આ સાથે ઘણી વખત શાસન કરશો. એટલું જ નહીં, જ્યારે તેનું શરીર સમાપ્ત થશે, ત્યારે તે ફરીથી ગૌલોકમાં શ્રી કૃષ્ણને પ્રાપ્ત થશે. અને તેના મૃત્યુ પછી તમને ચતુર્ભુજ ભગવાન પણ વૈકુંઠમાં મળશે. આટલું કહીને બ્રહ્માજી પોતાના ધામમાં ગયા.
ત્યારબાદ શંખચૂર્ણે ગાંધર્વ વિવાહ દ્વારા તુલસીનું જળ સ્વીકાર્યું. તે પછી, તુલસી સાથે લગ્ન કર્યા પછી, તે તેના પિતાના સ્થાને ગયો અને તે સુંદર સ્ત્રી સાથે સુખદ મૂડમાં રહેવા લાગ્યો. થોડા સમય પછી, અસુરોના ગુરુ શુક્રાચાર્યની અનુમતિથી, શંખચુર્ણને અસુરોનો રાજા જાહેર કરવામાં આવ્યો. થોડી જ વારમાં શંખચૂર્ણે દેવતાઓ પર હુમલો કરવાનું શરૂ કર્યું. બ્રહ્માજી તરફથી મળેલા વરદાનને કારણે કોઈ દેવતા તેમની સામે ટકી શક્યા નહીં અને યુદ્ધના મેદાનમાંથી ભાગી જવાની ફરજ પડી.
આ પછી દેવી ભદ્રકાલી શંખચૂર્ણ સામે લડવા માટે યુદ્ધના મેદાનમાં આવી અને બંને વચ્ચે લાંબા સમય સુધી યુદ્ધ ચાલ્યું. ત્યારે આકાશમાંથી અવાજ આવ્યો કે હે દેવી, તમે શંખચૂર્ણને હરાવી શકતા નથી કારણ કે તે અજેય છે. જ્યાં સુધી તેમના શરીર પર આ બખ્તર છે અને તેમની પત્ની તુલસીની પવિત્રતા રહે છે, ત્યાં સુધી તેનું કંઈ બગાડી શકતું નથી.
આ બધું સાંભળીને દેવી ભદ્રકાલી ભગવાન શિવ પાસે પહોંચી અને તેમને આકાશવાણીની બધી વાત કહી. પછી ભગવાન શિવ શ્રી વિષ્ણુજી પાસે પહોંચ્યા અને તેમને શંખચૂર્ણનો વધ કરવાની પ્રેરણા આપી.
પછી શિવની વાત સાંભળીને વિષ્ણુ શંખચૂર્ણ ગયા, પરંતુ આ વખતે તેઓ બ્રાહ્મણના વેશમાં હતા. ત્યારે તેણે કહ્યું કે હે રાક્ષસ રાજા! આ સમયે હું તમારી પાસે ભિખારી બનીને આવ્યો છું અને કૃપા કરીને મને ભિક્ષા આપો. આ સાંભળીને શંખચુર્ણ બોલ્યા, હે બ્રાહ્મણ! તને શું જોઈએ છે?
ત્યારે વિષ્ણુજીએ બ્રાહ્મણ તરીકે કહ્યું કે પહેલા તમારે મને વચન આપવું પડશે કે હું તમારી પાસે જે માંગીશ તે તમે મને આપશે. આ સાંભળીને શંખચુર્ણે તે વિપ્રનું વચન સ્વીકારી લીધું.
ત્યારે ભગવાન વિષ્ણુએ તે વિપ્ર સ્વરૂપમાં કહ્યું કે મારે તમારું કવચ જોઈએ છે. આ સાંભળીને શંખચૂર્ણે તે કવચ જે તેને જીવ જેવું પ્રિય હતું, તે વિપ્રને વિના સંકોચે આપ્યું. આમ શ્રી હરિએ શંખમાંથી તે બખ્તર લીધું અને આ બખ્તર પહેરીને તેમણે શંખનું રૂપ ધારણ કર્યું અને દેવી તુલસી પાસે ગયા. ત્યાં પહોંચ્યા પછી, તેણે દેવી તુલસી સાથે વાત કરવાનું શરૂ કર્યું અને થોડા સમય પછી તેની સાથે રેપ કર્યો.
પરંતુ થોડા સમય બાદ તુલસી દેવીના મનમાં સંદેહ જાગ્યો, તેણે વિષ્ણુજીને શંખ સ્વરૂપમાં પૂછવાનું શરૂ કર્યું, તમે કોણ છો? દુષ્ટ! મને જલ્દી કહો કે માયા દ્વારા મને ભસ્મ કરનાર તમે કોણ છો? તમે મારા અસ્તિત્વનો નાશ કર્યો છે, તેથી હવે હું તમને શાપ આપું છું.
આ સાંભળીને વિષ્ણુજી પોતાના વાસ્તવિક સ્વરૂપમાં આવ્યા. તેને જોઈને તુલસીજીએ તેને ઓળખી લીધો. પરંતુ તેના સત્વનો નાશ થવાથી તે ક્રોધિત થઈ ગઈ અને વિષ્ણુને કહેવા લાગી કે તારું મન પથ્થર જેવું કઠણ છે. તમારામાં દયાનો છાંટો પણ નથી. ધર્મના ભંગને કારણે મારા માસ્ટર દ્વારા મારા પતિની ચોક્કસપણે હત્યા કરવામાં આવી હતી. તમે પથ્થર જેવા, કઠોર અને નિર્દય હોવાથી હવે તમે મારા શ્રાપથી પથ્થર સ્વરૂપ બની ગયા છો.
આટલું કહીને શંખચૂર્ણની સતી સાધ્વી તુલસીની પત્ની રડવા લાગી. તેણી દુ:ખથી રડવા લાગી. આ દરમિયાન ભક્ત ભગવાન શંકર ત્યાં પ્રગટ થયા. તેણે તુલસીને સમજાવ્યું કે દેવી, હવે તમે દુઃખ દૂર કરવા માટે મારી વાત સાંભળો. અને શ્રી હરિ પણ તેને સ્વસ્થ મનથી સાંભળો. હવે તમારા બંને માટે જે કંઈ સુખદ હશે, તે હું તમને કહીશ.
દેવી તુલસી એ તપનું ફળ છે જેની સાથે તમે તપસ્યા કરી હતી. તને તે પ્રમાણે આ ફળ મળ્યું છે. હવે આ શરીરનો ત્યાગ કરીને દિવ્ય શરીર ધારણ કરો. અને લક્ષ્મીની જેમ, શ્રીહરિ સાથે વૈકુંઠમાં રહેવાનું ચાલુ રાખો. તારો આ દેહ જેને તું છોડશે તે નદી બની જશે. તે નદી ભારતમાં પુણ્યરૂપા ગંડકી તરીકે પ્રખ્યાત થશે. મહાદેવી, થોડા સમય પછી, મારા કાર્યની અસરથી, ભગવાનની પૂજામાં તુલસીનું આગવું સ્થાન હશે.
સુંદર! તમે હંમેશા શ્રી હરિની પાસે સ્વર્ગમાં, મૃત્યુમાં અને પાતાળમાં નિવાસ કરશો. તમે બધા ફૂલોમાં શ્રેષ્ઠ તુલસી વૃક્ષ બનશો. ભારતમાં શ્રીહરિ શાલિકરામ ખડકના રૂપમાં ગંડકી નદી પાસે હાજર રહેશે. તે ચક્રનો આકાર ધરાવશે અને તેનું બીજું નામ ચક્રનારાયણ હશે. તુલસી અને શાલિકરામનો સંગમ હંમેશા પુણ્યશાળી રહેશે. જે વ્યક્તિ શાલિકરામની ટોચ પરથી તુલસીને હટાવે છે, તેને તેના જન્મમાં સ્ત્રી વિચ્છેદ મળશે.
જે શંખમાંથી તુલસીના પાનને હટાવે છે તે પણ વજનહીન હશે અને સાત જન્મ સુધી બીમાર રહેશે. જે કોઈ શાલિગ્રામ, તુલસી અને શંખ ભેગો કરે છે તે શ્રીહરિને પ્રિય છે. આ પછી શંકરજી તુલસી અને શ્રીહરિ વિષ્ણુને પ્રસન્ન કરીને ધ્યાનસ્થ થયા. અહીં, શંકરના વિદાય પછી, તુલસીએ તેના શરીરનો ત્યાગ કર્યો અને દૈવી સ્વરૂપ ધારણ કર્યું. આ પછી વિષ્ણુ તુલસીને પોતાની સાથે લઈને બૈકુંઠ ગયા. તુલસીના ત્યજી દેવાયેલા દેહમાંથી ગંડકી નદી પ્રગટ થઈ. અને બળતણ ભગવાન વિષ્ણુ પણ ખડકમાં ફેરવાઈ ગયા.
તો આશા છે કે મિત્રો તમને આ વાર્તા અને માહિતી પસંદ આવી હશે. જો તમારી પાસે આ વાર્તા વિશે અન્ય કોઈ વિચારો હોય, તો નીચે ટિપ્પણી વિભાગમાં જણાવો. અને આ લેખ તમારા બધા મિત્રો સાથે શેર કરો. આભાર!