Posted by મૃ-ત્યુ એ આપણા જીવનનું અવિશ્વસનીય સત્ય છે,એટલે કે જેણે આ પૃથ્વી પર જન્મ લીધો છે તેણે એકના એક દિવસ આ જગત છોડવાનું જ છે.ભગવદ્ ગીતામાં શ્રી કૃષ્ણએ એમ પણ કહ્યું છે કે આત્મા ચોક્કસ સમય પછી એક શરીરનો ત્યાગ કરે છે અને બીજું શરીર ધારણ કરે છે.એટલે કે,શરીર નશ્વર છે જ્યારે આત્મા અમર છે.મિત્રો,હવે તમે વિચારતા જ હશો કે જો આત્મા અમર છે,તો પછી કોઈના મૃ-ત્યુ પછી અથવા શરીરનો નાશ થયા પછી આત્માનું શું થાય છે ?
તો મિત્રો,હું તમને જણાવું કે મૃ-ત્યુ પછી આત્માનું શું થાય છે,તે હિંદુઓના પવિત્ર,ગરુડ પુરાણમાં વર્ણવવામાં આવ્યું છે,જેમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે મૃ-ત્યુ પછી કેટલા દિવસો પછી આત્મા યમલોકા પહોંચે છે ? અને રસ્તામાં તેને કેવા પ્રકારની પરેશાનીઓનો સામનો કરવો પડે છે આ આખી મુસાફરીમાં 47 દિવસ લાગે છે,તેથી આ 47 દિવસ આત્મા જોડે શું થાય છે.ગરુડ પુરાણ મુજબ,એક દિવસ ભગવાન વિષ્ણુનું વાહન ગરુડ તેમને પૂછે છે કે હે નારાયણ,હું જાણવા માંગુ છું કે મૃ-ત્યુ પછી આત્માનું શું થાય છે અને કેટલા દિવસ પછી તે આત્મા યમલોકા પહોંચે છે.
પછી શ્રી હરિ ગરૂડને કહે છે કે જ્યારે કોઈ જીવનું મૃ-ત્યુ થાય છે,ત્યારે તેનો આત્મા આમ-તેમ 47 દિવસ ભટક્યા પછી અને ઘણાં યાતનાઓ ભોગવીને યમલોક પહોંચે છે.તેઓ વધુમાં કહે છે કે જ્યારે પણ કોઈ જીવનું મૃ-ત્યુ નજીક હોય છે,ત્યારે તેનો અવાજ પ્રથમ આવે છે અને જ્યારે અંતિમ સમય આવે છે ત્યારે મૃ-ત્યુ પામેલા વ્યક્તિને થોડા સમય માટે દૈવી દ્રષ્ટિ મળે છે.આ દૈવી દ્રષ્ટિ પ્રાપ્ત કર્યા પછી,માણસ સમગ્ર વિશ્વને એક તરીકે જોવાનું શરૂ કરે છે.તેની બધી ઇન્દ્રિયો હળવા થઈ જાય છે.
જે પછી મૃ-ત્યુ- સમયે યમલોકથી 2 યમદૂત આવે છે.યમદૂતને જોતાં જ આત્મા ભયથી રડવા લાગે છે અને શરીરમાંથી બહાર આવે છે.આત્મા શરીરની બહાર નીકળતાંની સાથે જ યમરાજાનાં સંદેશવાહકો આત્માની ગળામાં લૂપ બાંધે છે અને તે પછી તે આત્મા સાથે યમલોક તરફ જાય છે.ગરુડ પુરાણ અનુસાર,જો જીવાત્મા આત્મા શુદ્ધ છે,તો ભગવાન પોતે તેમના વાહનમાંથી તેને લેવા આવે છે.પરંતુ જો આત્મા પાપી છે,તો તેને ગરમ હવા અને અંધકારના માર્ગમાંથી પસાર થવું પડશે.
યમલોક પહોંચતાં પાપી આત્માને અનેક પ્રકારના ત્રાસ આપવામાં આવે છે.પછી તે જ દિવસે તે આત્મા તે જ ઘરમાં પાછો છૂટી ગયો જેમાં તેણે પોતાનો શરીર છોડી દીધો.ઘરે આવ્યા પછી,આત્મા ફરીથી તેના શરીરમાં પ્રવેશવાનો પ્રયાસ કરે છે પરંતુ યમદૂતની લૂપ દ્વારા બંધાયેલા હોવાને કારણે તે અસમર્થ છે.આત્મા તેની અંતિમ વિધિઓ કરવા માંગ્યા વિના પણ તેને પોતાની આંખોથી જુએ છે.
એટલે કે,બાર દિવસ સુધી આત્મા તેના પ્રિયજનો સાથે રહે છે.તેરમા દિવસે, જ્યારે આત્માનું પિંડ દાન થાય છે,ત્યારે યમદૂત ફરી એક વાર તેને એકત્રિત કરવા આવે છે.તેથી જ હિન્દુ ધર્મમાં એવું માનવામાં આવે છે કે કોઈ વ્યક્તિના મૃ-ત્યુ પછી 10 દિવસ સુધી,પિંડ દાન કરવું જ જોઇએ.પિંડ દાન દ્વારા,સૂક્ષ્મ શરીરને ગતિ કરવાની શક્તિ મળે છે.તેમ છતાં,આ પછી યમલોકની આત્માની યાત્રા મુશ્કેલ છે.તે પછી વૈતરણી નદી પાર કરવાની યાત્રા શરૂ થાય છે.
જો કોઈ માણસે જીવંત જીવન દરમિયાન ગાયનું દાન કર્યું હોત, તો તે ગાયની પૂંછડીને પકડીને તે વૈતરણી નદીને પાર કરે છે.નહિંતર,આ નદી પાર કરતી વખતે પણ,પાપી આત્માને ઘણી યાતનાઓમાંથી પસાર થવું પડે છે.ગરુડ પુરાણમાં વૈતરણી નદી ગંગા નદીનું ભીષણ સ્વરૂપ હોવાનું કહેવાય છે.આ નદીમાંથી હંમેશાં અગ્નિની જ્વાળાઓ આવે છે,જેના કારણે તે દૃષ્ટિમાં લાલ દેખાય છે.આ નદીમાંથી પસાર થતાં આત્માને ઘણા ખતરનાક જીવોનો ડંખ સહન કરવો પડે છે.
આ નદીમાંથી પસાર થતાં આત્માને એવું લાગે છે કે જાણે કોઈ તેને તેમાં ડૂબી જવાની કોશિશ કરે છે.વૈતરણી નદી પાર કરતી વખતે તેને પીવમાંથી પણ પસાર થવું પડે છે.આ રીતે પાપી આત્માને આ નદી પાર કરવામાં 47 દિવસનો સમય લાગે છે,તે પછી આત્મા યમદૂતની સાથે યમલોક પહોંચે છે જ્યાં તેને તેના કાર્યો અનુસાર સજા ભોગવવા નરકમાં મોકલવામાં આવે છે.તેથી મિત્રો,જો તમારે મૃ-ત્યુ પછી આવી પીડાઓ ભોગવવી ન હોય,તો પછી તમારા જીવનકાળમાં સારા કાર્યો કરો કારણ કે તમે જીવનભર ખરાબ કાર્યો કરો છો તેના માટે કોઈ ફરક પડતો નથી,યાદ રાખો કે તમે મરણ પછી,તમારી સાથે દુ:ખ ભોગવવા જ પડે છે.