‘વિશ્વ પર કબજો’. શું તમને આ સૂત્ર યાદ છે? ધીરુભાઈ અંબાણી, જેમણે ભારતનું બીજું સર્વોચ્ચ નાગરિક સન્માન પદ્મ વિભૂષણ મેળવ્યું અને રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝની સ્થાપના કરી, એ જ સૂત્ર સાથે વર્ષ 2002 માં ટેલિકોમ ક્ષેત્રે પ્રવેશ કર્યો. પછી માત્ર 600 રૂપિયામાં મોબાઈલ લોન્ચ કરીને તેણે સામાન્ય માણસના હાથમાં ફોન મૂકી દીધો. અને હવે લોકોના હાથમાં સ્માર્ટફોન છે … તેમાં ઇન્ટરનેટ છે અને આ ઇન્ટરનેટમાં આખી દુનિયા છે.
આજે દુનિયા ખરેખર આપણી પ-ક-ડમાં છે. આપણાથી હજારો લાખો કિલોમીટર દૂર વિશ્વમાં શું ચાલી રહ્યું છે, આપણે આપણા મોબાઇલમાં જોઈ શકીએ છીએ. અને આ બધું ઈન્ટરનેટ દ્વારા શક્ય બન્યું છે. છે કે નહીં? જો તમે અને હું આજે એક દિવસ પણ ઇન્ટરનેટથી દૂર છીએ, તો એવું લાગશે કે ઘણું ખૂટે છે. દિવસ અધૂરો લાગશે. છે કે નહીં?
પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે આ ઇન્ટરનેટ શું છે? તે ક્યાં જન્મે છે, તે કેવી રીતે બને છે? અને તમે જાણો છો કે તેની માલિકી કોની છે? ચાલો આજે તમને ઇન્ટરનેટ વિશે ઘણું બધું જણાવીએ.
ઇન્ટરનેટ શું છે, તેનો જન્મ કેવી રીતે થયો?
ઇન્ટરનેટનો શાબ્દિક અર્થ છે – ઇન્ટરનેટ. પરંતુ તેનો અર્થ આથી સ્પષ્ટ થશે નહીં. તેને એવી રીતે વિચારો કે તે એક પ્રકારનું વૈશ્વિક નેટવર્ક છે, જે ઘણા કમ્પ્યુટર્સ અથવા સિસ્ટમોને એક સાથે જોડે છે. તમે તેને ઘણા કમ્પ્યુટર્સનું નેટવર્ક કહી શકો છો, જે રાઉટર્સ અને સર્વરો દ્વારા એકબીજા સાથે જોડાયેલા છે. તે વિશ્વનું સૌથી મોટું નેટવર્ક છે, જેમાં માહિતી અને ડેટાના આદાન -પ્રદાન માટે ટ્રાન્સફર પ્રોટોકોલનો ઉપયોગ થાય છે.
ઇન્ટરનેટ ક્યાં અને કેવી રીતે બને છે?
તમે સમજી ગયા હશો કે ઈન્ટરનેટ વિશ્વભરના ડેટાનું નેટવર્ક છે. ઇન્ટરનેટ પર આપણે સર્ચ કરીએ છીએ તે તમામ માહિતી ક્યાંક સંગ્રહિત છે. તે સર્વર દ્વારા આપણા સુધી પહોંચે છે. વિશ્વભરમાંથી આ માહિતી મેળવીને, સર્વરોના જોડાણ દ્વારા ઇન્ટરનેટ રચાય છે. જ્યાં માહિતી સંગ્રહિત છે, તેને સર્વર કહેવામાં આવે છે, તે 24 x 7 પર છે. વેબ હોસ્ટિંગ કંપનીઓ સર્વર સુવિધાઓ પૂરી પાડે છે. વિશ્વભરના સર્વરો ફાઇબર ઓપ્ટિક્સ કેબલ્સ દ્વારા જોડાયેલા છે. વાળ કરતાં પાતળા આ કેબલ્સમાં ભારે ઝડપે ડેટા ટ્રાન્સફર કરવાની ક્ષમતા હોય છે.
ઇન્ટરનેટની માલિકી કોની છે?
આ એક ખૂબ જ રસપ્રદ પ્રશ્ન છે. જો તમે બજારમાંથી કોઈ પણ સામાન લો છો, તો અમે તેની કિંમત આપીએ છીએ. તે વસ્તુનો માલિક કોઈક કંપની અથવા અન્ય છે. આ જ વસ્તુ કોઈપણ સેવાને લાગુ પડે છે. પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે તમે તમારા મોબાઈલ, લેપટોપ કે કોમ્પ્યુટરમાં જે ઈન્ટરનેટનો ઉપયોગ કરો છો તેનો માલિક કોણ છે?
કેટલીક એજન્સીઓ સલાહકાર જારી કરીને, તેના ધોરણો નક્કી કરીને તેને ચાલુ રાખવામાં મદદ કરે છે. તમે W3C એટલે કે વર્લ્ડ વાઇડ વેબ કોન્સોર્ટિયમનો ઉલ્લેખ સાંભળ્યો હશે. તે ઇન્ટરનેટના વિવિધ ક્ષેત્રો માટે માર્ગદર્શિકા, ધોરણો અને સંશોધનનું જૂથ છે. આ રીતે, ઇન્ટરનેટનો કોઈ એક માલિક નથી.