Posted by ઘણી વખત આપણે રસ્તાની બાજુમાં પડેલા કચરાના ઢગલામાંથી ગાય, બળદ અથવા કૂતરાઓને ખોરાક લેતા જોતા હોઈએ છીએ. જો કે, તે ઢગલામાં લીલો કચરો ઉપરાંત, પ્લાસ્ટિક અને અન્ય કચરો પણ છે. પરંતુ ભૂખથી મજબૂર થયેલા આ પ્રાણીઓએ તેમાંથી ખોરાક પસંદ કરીને તેને ખાવું પડે છે. ઘણા લોકો પ્લાસ્ટિકની થેલીઓમાં ખોરાક અને શાકભાજીની છાલ પેક કરીને કચરામાં ફેંકી દે છે. આવી સ્થિતિમાં કેટલાક નિર્દોષ પ્રાણીઓ પ્લાસ્ટિકની થેલીઓ સહિત કચરો ખાવાનું શરૂ કરે છે.
ઉપરાંત, ઘણા ભારતીય ઘરોમાં દરરોજ પહેલી રોટલી ગાય અને કૂતરા માટે બનાવવામાં આવે છે. જેને આપણે સામાન્ય રીતે રસ્તાની સાઈડમાં ફેંકીએ છીએ, જે ક્યારેક કચરામાં જાય છે. આ લીલો કચરો અને રોટલી સીધા ભૂખ્યા પ્રાણીઓ સુધી પહોંચાડવા માટે જો કોઈ તમારા ઘરની બહાર આવે તો કેટલું સારું રહેશે.
ગાઝિયાબાદના કેટલાક યુવાનોએ આ કામ કરવાની જવાબદારી ઉપાડી છે. મયંક ચૌધરી અને તેના યુવા નેટવર્ક સાથે સંકળાયેલા લોકોએ આ સમસ્યાને ધ્યાનમાં રાખીને જાન્યુઆરી 2020 માં એક નવી પહેલ શરૂ કરી, જેને ‘ચારા કાર’ નામ આપવામાં આવ્યું.
ધ બેટર ઈન્ડિયા સાથે વાત કરતા મયંક કહે છે, “શેરીઓમાં પડેલો લીલો કચરો જોઈને મેં વિચાર્યું કે જો તે ભૂખ્યા પ્રાણીઓને આપવામાં આવે તો તેનો સારો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. ત્યારબાદ, ડિસેમ્બર 2019 માં, અમે સોશિયલ મીડિયા દ્વારા જાહેર ભંડોળ સાથે ચારા કાર લોન્ચ કરી. લોકોને અમારો વિચાર એટલો ગમ્યો કે માત્ર પાંચ દિવસમાં અમે લગભગ એક લાખ 20 હજાર રૂપિયા ભેગા કરીને ઇલેક્ટ્રિક વાહન ખરીદ્યું.
આમ જાન્યુઆરી 2020 માં, પ્રથમ ઘાસચારા કાર ગાઝિયાબાદમાં કાર્યરત થઈ. ઘરમાંથી એકત્ર કરેલો ચારો ગાઝિયાબાદમાં જ એક નંદી ગૃહ (જ્યાં નિરાધાર બળદો રાખવામાં આવે છે) ને મોકલવામાં આવે છે. અહીં લગભગ 2000 નંદીઓ રહે છે.
રસ્તામાં ઘણા પડકારો
જાહેર ભંડોળથી, ઘાસચારાની ગાડી આવી અને ગઈ. પરંતુ યુવા નેટવર્કને અન્ય ઘણા પડકારોનો પણ સામનો કરવો પડ્યો હતો જેમ કે લોકોને તેના વિશે મનાવવા અને તેને નિયમિત રીતે ચલાવવાનો ખર્ચ. મયંક કહે છે, “કાર ચાર્જ કરવા, ડ્રાઈવરને પગાર ચૂકવવા વગેરે માટે, અમે ચારા કારની બંને બાજુ 6*6 બોર્ડ લગાવ્યા અને તેના પર જાહેરાત શરૂ કરી. જેમ જેમ અમારી કાર ઘરે ઘરે પહોંચી, ઘણા લોકો અમારી સાથે જોડાવા લાગ્યા. હવે તે ઘાસચારાની કારની કિંમત સરળતાથી ઉપાડી લે છે. ”
ઘાસચારાની ગાડી ગાઝિયાબાદના કવિ નગર, શાસ્ત્રી નગર, નહેરુ નગર, રાજ નગર જેવા વિસ્તારોમાં જાય છે. વધુમાં વધુ લોકો તેમાં જોડાય તે માટે તેમના માટે નિયમિત હોવું ખૂબ જ જરૂરી હતું. જેની મયંક અને તેની ટીમે ખાસ કાળજી લીધી હતી. શરૂઆતમાં લોકોને લાગ્યું કે આ નવી પહેલ કેટલા દિવસો સુધી જાણી શકાશે નહીં. પરંતુ જ્યારે લોકોએ જોયું કે આ ઘાસચારાની ગાડી નિયમિત આવી રહી છે, ત્યારે તેઓએ પોતાનો તમામ લીલો કચરો કારમાં જ નાખવાનું શરૂ કર્યું.
કવિ નગરની ગૃહિણી પ્રેમ લતા ગર્ગ કહે છે, “પહેલા અમે રસ્તાની બાજુમાં ગાયો માટે બનાવેલા ફળો અને શાકભાજી અને રોટલીઓની છાલ મુકતા હતા. નહિંતર, આપણે ગાય કે કૂતરો દેખાય તેની રાહ જોવી પડતી, પછી અમે રોટલીઓ મૂકી દેતા. પરંતુ વરસાદમાં આ કચરો ભીનો થઈ જતો અને ગંદકી પણ ફેલાઈ જતી. તે જ સમયે, હવે અમે નિયમિત રીતે ચારા કારની રાહ જોતા હોઈએ છીએ. લોકડાઉન દરમિયાન તે થોડા સમય માટે બંધ હતી, પરંતુ હું ખુશ છું કે ચારાની કાર ફરી શરૂ થઈ છે.
જાહેર ભંડોળથી ત્રણ ઘાસચારાની કાર ખરીદી
જાન્યુઆરીથી માર્ચ સુધીના માત્ર ત્રણ મહિનામાં, યુવા નેટવર્કની આ પહેલને લોકોનો એટલો બધો ટેકો મળ્યો કે તેમણે જાહેર ભંડોળથી વધુ બે કાર પણ ખરીદી. આજે ત્રણ ઘાસચારાની કાર સંપૂર્ણપણે કાર્યરત છે. તેના દ્વારા લગભગ 10 હજાર ઘરોમાંથી રોજના સેંકડો કિલો ઘાસચારો એકત્રિત કરવામાં આવી રહ્યો છે. ઘરો ઉપરાંત, ઘાસચારાની કાર બજારમાં કેટલીક રેસ્ટોરન્ટ, શાકભાજી અને જ્યુસની દુકાનોમાંથી પણ લીલો કચરો એકત્ર કરે છે.
મયંક કહે છે, “પહેલા ત્રણ મહિનામાં જ લોકોનો આવો સારો પ્રતિસાદ જોઈને અમને ખૂબ પ્રોત્સાહન મળ્યું. પરંતુ લોકડાઉનમાં થોડા મહિના, અમારે ઘાસચારાની કાર બંધ કરવી પડી. તે સમય દરમિયાન અમે આ વાહનોનો ઉપયોગ ઓક્સિજન સપ્લાય કરવા અને ગાઝિયાબાદમાં કોવિડ દર્દીઓને ખોરાક પહોંચાડવા માટે કર્યો હતો.
યુવા નેટવર્ક કેવી રીતે શરૂ થયું
યુવા નેટવર્કની વાત કરીએ તો, મયંકે તેના કેટલાક મિત્રો સાથે વર્ષ 2016 માં તેની શરૂઆત કરી હતી. તે સમય દરમિયાન, વડા પ્રધાનના સ્વચ્છતા અભિયાનથી પ્રેરિત, તેમણે ગાઝિયાબાદમાં કેટલાક ફેરફારો લાવવાના ઉદ્દેશથી તેની શરૂઆત કરી. મયંક તેની યુટ્યુબ ચેનલ દ્વારા પણ વિવિધ વિષયો પર વાત કરતા રહે છે.
આજે માત્ર થોડા મિત્રોની આ પહેલથી રચાયેલા યુવા નેટવર્કમાં એક હજાર લોકો જોડાયા છે. યુવા નેટવર્ક દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલી ઘણી સામાજિક પહેલોમાં ચારા કાર પણ એક છે. મયંક કહે છે કે હું ખુશ છું કે આજે અમારી ચારાની કાર નંદીઓને ખવડાવવા માટે કામ કરી રહી છે. સાથે જ આ નંદી પણ દરરોજ ચારાની કારની રાહ જુએ છે.
આવનારા સમયમાં મયંક અને તેની ટીમ દિલ્હીના અન્ય વિસ્તારોમાં પણ આ પ્રકારની ઘાસચારાની કાર શરૂ કરવા માંગે છે.
મયંકનો સંપર્ક કરવા માટે તમે તેને 9350025025 પર કોલ કરી શકો છો.
સંપાદન – અર્ચના દુબે