Posted by જો આ સ્ત્રી અથવા પત્ની રૂપવતી છે, તો તે તેના પ્રિયજનો માટે દુશ્મન સમાન છે. જો પિતા અથવા પતિ નબળા હોય અને તેને દુશ્મનોથી બચાવી શકતા નથી, તો આવી સ્ત્રી અથવા પત્ની તેના પિતા અથવા પતિ માટે દુશ્મન સમાન છે. ચાણક્ય અનુસાર જો કોઈનો પુત્ર મૂર્ખ હોય તો તે પોતાના માતા-પિતા માટે દુશ્મન સમાન હોય છે.આચાર્ય ચાણક્યની નીતિઓ પર ચાલવાથી માણસ દરેક સમસ્યાને દૂર કરી શકે છે. તેમજ તેમની નીતિઓનું પાલન કરવાથી વ્યક્તિ પોતાના જીવનમાં ખુશીઓ મેળવી શકે છે. તેમની નીતિ લખાણ (ચાણક્ય નીતિ) અનુસાર, ઘણા પ્રકારના લોકો સંબંધોમાં દુશ્મન સમાન હોય છે. આમાં તેણે એક સુંદર પત્નીનો સમાવેશ કર્યો છે. ચાલો જાણીએ એવા લોકો વિશે જેમને ચાણક્યએ સૌથી મોટો દુશ્મન ગણાવ્યો છે.
ઉધારી પિતા શત્રુમાતા ચ વ્યભિચારી ।
ભાર્યા રૂપવતી શત્રુઃ પુત્રઃ શત્રુરપંડિતઃ।।
ચાણક્ય અનુસાર જે પિતા ઉધાર લઈને પરત નથી કરતા તે પુત્ર માટે દુશ્મન સમાન હોય છે. પિતા પર ઘણું દેવું હોય ત્યારે પુત્રનું જીવન દુઃખદાયક બની જાય છે. આવી સ્થિતિમાં પિતા તેના માટે દુશ્મનથી ઓછા નથી.માતા અને તેના બાળક વચ્ચેનો સંબંધ સંબંધમાં સૌથી પવિત્ર માનવામાં આવે છે. પરંતુ જો માતા બધા બાળકો સાથે સમાન રીતે વર્તે અને ભિન્નતા ન કરે, તો તે દુશ્મન સમાન છે. તે જ સમયે, જો તેના પતિ સિવાય કોઈ અન્ય સાથે સંબંધ હોય તો પણ તે પુત્ર માટે દુશ્મન સમાન છે.
ચાણક્યએ આ શ્લોકમાં એક સુંદર પત્નીનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો છે. તેઓ કહે છે કે સુંદર પત્ની હોવી એ તેના કરતા નબળા પતિ માટે સમસ્યા બની જાય છે. તેનું રક્ષણ કરવામાં અસમર્થ છે. આવી સ્થિતિમાં એક સુંદર પત્ની તેના માટે દુશ્મન સમાન હોય છે.
ચાણક્ય અનુસાર, મૂર્ખ બાળક માતાપિતા માટે દુશ્મન સમાન છે. જો બાળક મૂર્ખ હોય તો માતા-પિતા માટે જીવન દુઃખદાયક બની જાય છે. વળી, જે માતા-પિતા પોતાના બાળકોને સારો ઉછેર અને શિક્ષણ નથી આપતા તેઓ બાળકો માટે દુશ્મન સમાન છે.